In de loop der tijd zijn er diverse boeken en zelfs een film verschenen over The Rome Escape Line. In al deze verhalen wordt geschreven over Anselmus met name over zijn arrestatie, zijn verhoor in de Via Tasso en zijn transport naar het noorden naar Florence. Geen van deze schrijvers geeft echter het juiste  verhaal weer omdat zij niet op de hoogte waren van het echte verhaal maar ook omdat steeds door latere schrijvers naar eerder verschenen boeken wordt verwezen.

Een van de eerste boeken, wellicht het eerste, die over de Rome Escape line verscheen was van John Furman die het boek schreef in 1959. John Furman kwam in 1939 als soldaat bij het Britse leger. In 1941 werd hij ingedeeld bij de artillerie en nam deel aan de strijd tegen Rommel in de Libische woestijn. Daar werd hij in 1942 krijgsgevangen gemaakt en naar Italië overgebracht. In 1943 ontsnapte hij en ging al spoedig een rol spelen in de Rome Escape Line. Hij verliet het leger in 1946 in de rang van luitenant-kolonel.

In Nederland werd het boek uitgegeven in 1963 onder de titel: Verzet in Italië.

 

 

 

De Rome Escape Line, voor het eerst gepubliceerd in 1960, is het WO II-verslag van de Britse legerofficier Sam Derry, die zelf een ontsnapte krijgsgevangene was, in Rome bleef om andere ontsnapte krijgsgevangenen te helpen onderduiken of veilig te vluchten Italië helemaal. Met de hulp van rechtse eerwaarde Monseigneur Hugh O'Flaherty, een ambtenaar in het Heilige Officie van het Vaticaan, krijgt Derry de opdracht om toezicht te houden op de ontsnappingsoperatie, geld, papieren, voedsel en onderdak te krijgen voor de ontsnapten.

 

 

 

 

 

1967 schrijver JP. Gallagher.

 

 

 

 

2009 schrijver Brian Flemming.

De laatste twee boeken (Duitse 2014 en Nederlandse uitgave 2015) zijn van de schrijvers Arne Molfenter en Rüdiger Strempel.

The Scarlet and the Black is een film uit 1983 met in de hoofdrollen Gregory Peck als Hugh O'Flaherty, Christopher Plummer als Herbert Kappler en Sir John Gielgud als Paus Pius XII.

Het boek is het meeslepende verhaal van een eeuwige stad over de terreur en ontberingen van de bezetting, van partizanenstrijders, ontheemde aristocraten, Vaticaanse priesters, geallieerde krijgsgevangenen en gewone burgers die streden voor de bevrijding van Rome. Het boek is eind september 2020 uitgebracht.

Hoofdstuk 13 is gewijd aan de Rome Escape Line.

Nieuw Interessant verschenen boek over paus Pius de XII gedurende de Tweede Wereld Oorlog door dr. Johan Ickx. Doctor in de kerkgeschiedenis aan de Pauselijke Gregoriaanse Universiteit en verantwoordelijk voor het Historisch Archief van het Secretariaat van de Staat van de Heilige Stoel.

De historische archieven bevatten een groot dossier dat getuigt van de moed van Anselmus Musters die terechtgekomen was in een zeer gevaarlijke situatie, die geleid heeft tot een diplomatiek conflict tussen de nazi’s van de SS, die Rome en de Heilige Stoel bezetten, een conflict dat de Escape Line en al haar mensen in gevaar had kunnen brengen. Johan Ickx schrijft daar uitvoerig over.

 

Samenvatting van het boek: 

Wat wist Pius XII van de wreedheden die tijdens de oorlog waren begaan en wanneer werd hij hiervan op de hoogte gebracht?

Heeft de Heilige Stoel alles in het werk gesteld om de slachtoffers van nazi-barbarij te helpen?

Ongepubliceerde archieven van het Secretariaat van de Staat van de Heilige Stoel onthullen eerst hun geheimen over de rol van Pius XII en het Vaticaan tijdens de Tweede Wereldoorlog: correspondentie met president Roosevelt om escalatie van de oorlog ; Steun van de paus voor het Roman Escape Line-netwerk (vluchtroute) om de meest vervolgden te helpen; diplomatieke pogingen van de Heilige Stoel om het beleid van het Derde Rijk te beïnvloeden; afwijzing van de antiraciale wetten van Pétain; noodorganisatie van dopen om duizenden Joden te redden van deportatie, of zelfs aanklacht tegen nazi-priesters die aan de macht zijn in Slowakije.

Deze unieke documenten werpen licht op de ondergrondse invloed van het Vaticaan en de cruciale rol die de paus speelde in het door de nazi's bezette Europa. Het is "zachte" diplomatie op zijn sterkst.

Het boek is op 24 september 2020 uitgebracht. 

HOOFDSTUK 16

In dit boek heeft de auteur hoofdstuk 16 gereserveerd voor het dossier van pater Anselmus Musters. Het werd in mei 1944 een belangrijk diplomatiek dossier. Johan Ickx beschrijft nauwkeurig de diplomatieke onderhandelingen die werden gevoerd over zijn arrestatie, die in de ogen van het Vaticaan op extraterritoriaal grondgebied had plaatsgevonden. De nazi's dachten daar anders over.

De zekerheid dat het extraterritoriale eigendom zou worden gerespecteerd was voor het Vaticaan cruciaal om diegene die waren ondergedoken in kloosters, kerken en gebouwen van het Vaticaan te beschermen. Wat in het dossier opvalt is dat men niet één keer om de vrijlating van pater Anselmus vroeg terwijl dat wel de reden was van buitenlandse zaken van het Vaticaan  voor het uitnodigen van de Duitse ambassadeur. Zoals het laat uitzien heeft men een zorgvuldige afweging gemaakt om zijn naam uiteindelijk niet te noemen om daarmee de Duitsers niet de indruk te geven dat Anselmus een belangrijke schakel was in de Rome Escape Line en daarmee allen die deel uitmaakten van de organisatie te beschermen.

De auteur eindigt het hoofdstuk met de volgende citaten,

Een keiharde realiteit van de oorlog is dat de soldaten vaak opgeofferd worden op het altaar van de diplomatie.

En meer dan ooit een held.

Op 12 januari 2021 werd het boek ‘Le Bureau’ in Italië uitgegeven. Niet alleen werd de titel veranderd in Pio XII e gli ebrei (Pius XII en de Joden) maar ook de foto op de kaft werd aangepast.

Les Espions du Vatican

Het boek van Yvonnick Denoël, uitgegeven 14 april 2021, licht de sluier op over de Vaticaanse inlichtingendiensten en vertelt over enkele van de geheime operaties die ze de afgelopen 80 jaar hebben uitgevoerd.

In hoofdstuk 1 van het boek wordt o.a. de arrestatie van Anselmus in de Santa Maria Maggiore tot en met zijn ontsnapping in Florence vermeld.

Yvonnick Denoël is historicus, redacteur en specialist in inlichtingen.

L'inverno più lungo (De langste winter): 1943-44: Pio XII, gli ebrei e i nazisti a Roma

In het boek herinnert Andrea Riccardi zich het verhaal van gewone mannen en vrouwen die, toen het kwaad op hun deuren klopte, grote moed toonden, een buitengewoon leven leidden en daarna gewoon terugkeerden.

Het boek vraagt verder onderzoek naar (mogelijk) nieuwe ontdekkingen over Anselmus. Wordt vervolgd.

Inmiddels verscheen het boek ‘Le Bureau’ van Johan Ickx na het Frans en Italiaans in de volgende talen: Roemeens, Pools, Portugees en Tsjechisch en op 18 april 2023 in het Engels.